Μελέτη Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ)

Η εκπόνηση Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης (ΜΕΑ) είναι υποχρεωτική βάσει του Νόμου 3661/2008 (ΦΕΚ 89Α/19-5-2008), για όλα τα νέα ή ριζικά ανακαινιζόμενα κτίρια με συνολική επιφάνεια άνω των 50 τ.μ., για τα οποία ο φάκελος οικοδομικής αδείας υποβλήθηκε από την 1η – 10 – 2010. Η ταξινόμηση των κτιρίων συμφωνά με τη χρήση τους, για τα οποία απαιτείται εκπόνηση ΜΕΑ, παρουσιάζεται στον Πίνακα Α.

ΠΙΝΑΚΑΣ Α: ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ ΠΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΑ

Από την υποχρέωση εκπόνησης ΜΕΑ εξαιρούνται οι ακόλουθες κατηγορίες κτιρίων:

• Διατηρητέα κτίρια και μνημεία.
• Κτίρια θρησκευτικών δραστηριοτήτων.
• Κτίρια αγροτικών χρήσεων (πλην κατοικιών).
• Βιομηχανικές εγκαταστάσεις (πλην των κτιριακών εγκαταστάσεων βιομηχανιών με χρήση γραφείων).
• Βιοτεχνικές εγκαταστάσεις (στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων: συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, σιδερωτήρια, πλυντήρια ενδυμάτων, αυτοτελή κέντρα μηχανογράφησης).
• Κτίρια αποθήκευσης (στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων: γενικές αποθήκες, αποθήκες καταστημάτων, αποθήκες κατοικιών, αποθήκες μουσείων).
• Κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, δικύκλων ή τρικύκλων.
• Πλυντήρια αυτοκινήτων.
• Πρατήρια υγρών καυσίμων.
• Επιστημονικά και ερευνητικά εργαστήρια, που λειτουργούν κάτω από ειδικές εσωτερικές συνθήκες (π.χ. εργαστήρια βιολογικών ή χημικών διεργασιών).
• Μη μόνιμα κτίρια με διάρκεια χρήσης έως δύο έτη.
• Αυτοτελή κτίρια με συνολική επιφάνεια, όπως καταγράφεται στο φύλλο της οικοδομικής άδειας, κάτω των 50 m² (στη συνολική επιφάνεια προσμετρούνται και οι επιφάνειες που έχουν νομιμοποιηθεί ή τακτοποιηθεί με τις ισχύουσες διατάξεις).

Η εκπόνηση της ΜΕΑ είναι υποχρεωτική σε όλες τις παραπάνω εξαιρέσεις (εκτός της περίπτωσης των μη μόνιμων κτιρίων) για λειτουργικά ανεξάρτητους και αυτόνομους χώρους επιφανείας άνω των 50 m², ενταγμένους ή μη στην κτιριακή μονάδα (χώροι γραφείων, συνάθροισης κοινού, εμπορίου κ.λπ.).
Αξίζει να σημειωθεί ότι για όλες τις περιπτώσεις, που εξαιρούνται από την υποχρέωση εκπόνησης ΜΕΑ, εξακολουθεί να υφίσταται η υπο­χρέωση ελέγχου της θερμομονωτικής επάρκειας του κτιρίου σύμφω­να με τις απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ και των σχετικών ΤΟΤΕΕ, εκτός αν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθεσία που θέτει ειδικούς όρους και απαιτήσεις.

Η ΜΕΑ αποτελεί πρόσθετη μελέτη, επιπλέον των ήδη απαιτούμενων μελετών που υποβάλλονται στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία για την έκδοση της οικοδομικής άδειας, αντικαθιστά τη μελέτη θερμομόνωσης και συνυπογράφεται από δύο τουλάχιστον Μηχανικούς διαφορετικών ειδικοτήτων.

Η υποβολή ΜΕΑ είναι υποχρεωτική και στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Αναθεώρηση υφιστάμενης οικοδομικής άδειας για παράταση ισχύος και εφόσον δεν έχει γίνει καμία οικοδομική εργασία.
• Προσθήκη καθ’ ύψος ή κατ’ επέκταση επιφανείας άνω των 50 m². Αν η προσθήκη περιλαμβάνει χώρους λειτουργικά εξαρτώμενους από το υφιστάμενο κτίριο, η ΜΕΑ εκπονείται για το σύνολο του κτιρίου (υφιστάμενο και προσθήκη). Στην αντίθετη περίπτωση η ΜΕΑ εκπονείται μόνο για την προσθήκη.
• Αλλαγή χρήσης κτιρίου στο σύνολο του και ανεξάρτητα από το αν η οικοδομική του άδεια εκδόθηκε πριν ή μετά την έναρξη ισχύος του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).

Η υποβολή της ΜΕΑ δεν απαιτείται σε περιπτώσεις δημοσίων κτιρίων, που ενώ μετά την 1η – 10 – 2010 έχει κατατεθεί αίτηση για έκδοση οικοδομικής άδειας, οι μελέτες έχουν ανατεθεί και εκπονηθεί πριν από την προαναφερόμενη ημερομηνία και εφόσον αυτό αποδεικνύεται με τα σχετικά έγγραφα. Μετά την έκδοση της οικοδομικής άδειας οι παλαιές μελέτες πρέπει να συνοδεύονται από τεύχος επικαιροποίησής τους, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του ΚΕΝΑΚ, άλλως δεν θα μπορούν να δημοπρατηθούν οι οριστικές μελέτες. Επίσης, ο ανάδοχος οφείλει να προσαρμόσει τις μελέτες εφαρμογής στις απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ και σύμφωνα με την ΜΕΑ.

Στην περίπτωση εκτέλεσης εργασιών ανακαίνισης ενός κτιρίου, οι οποίες δεν εμπίπτουν στην έγκριση των εργασιών δόμησης μικρή κλίμακας και για τις οποίες απαιτείται έκδοση νέας οικοδομικής άδειας, εξετάζεται υποχρεωτικά και αιτιολογείται επαρκώς αν οι εργασίες εμπί­πτουν ή μη στην περίπτωση της ριζικής ανακαίνισης.

Ριζική ανακαίνιση θεωρείται η ανακαίνιση της οποίας οι επεμβάσεις στα δομικά στοιχεία ή τις Η/Μ εγκαταστάσεις έχουν κόστος άνω του 25% της συνολικής αξίας του κτιρίου (μη περιλαμβανομένης της αξίας του οικοπέδου), ή όταν η ανακαίνιση εφαρμόζεται σε ποσοστό άνω του 25% του εξωτερικού περιβλήματος του κτιρίου (εξωτερική τοιχοποιία, φέρων οργανισμός, δώμα, στέγη, πυλωτή, πόρτες, παράθυρα, γυάλινες προσόψεις). Τέλος, η αξία του κτιρίου καθορίζεται από το συμβατικό προϋπολογισμό του έργου βάσει του ΠΔ 696/74, όπως τροποποιήθηκε με το ΠΔ 515/89, και η αξία των εργασιών ανακαίνισης καθορίζεται από τον συμβατικό ή αναλυτικό προϋπολογισμό των φορολογικών.

Σύμφωνα με την 49731/2010 απόφαση Υπουργού ΠΕΚΑ (ΦΕΚ 489/ΑΑΠ/23-11-2010), με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 25 του Κτιριοδομικού Κανονισμού (ΦΕΚ 380/Δ/1997), μετά την 23η – 11 – 2010 και σε όσες περιπτώσεις απαιτείται η εκπόνηση της ΜΕΑ, θεωρείται απαραίτητη η υποβολή των παρακάτω μελετών:

• Μελέτη ύδρευσης / αποχέτευσης.
• Μελέτη θέρμανσης / ψύξης ή μελέτη κλιματισμού (υποχρεωτικά σε κτίρια του τριτογενή τομέα),
• Μελέτη ηλεκτρικών εγκαταστάσεων ισχυρών και ασθενών ρευμάτων.
• Μελέτη τεχνητού φωτισμού σε κτίρια του τριτογενή τομέα.

Η μελέτη της τεχνικής, περιβαλλοντικής και οικονομικής σκοπιμότη­τας, η οποία απαιτείται να συνοδεύει την ΜΕΑ στην περίπτωση έκδοσης οικοδομικής άδειας για τα νέα κτίρια, συντάσσεται από τους υπογράφοντες την ΜΕΑ και δεν προβλέπεται πρόσθετη αμοιβή για την εκπόνησή της. Η αμοιβή για την εκπόνηση της ΜΕΑ προσδιορίζεται σε σχέση με την επιφάνεια δαπέδου του κτιρίου και των εν ισχύ προβλεπόμενων αμοιβών για τις κτιριακές μελέτες.

Στόχος της ΜΕΑ είναι ο περιορισμός της κατανάλωσης ενέργειας στα νέα ή ριζικά ανακαινιζόμενα κτίρια, μέσω των ακόλουθων παρεμβάσεων:

• Του βιοκλιματικού σχεδιασμού του κτιριακού κελύφους.
• Της θερμομονωτικής επάρκειας του κτιρίου.
• Της επιλογής κατάλληλων Η/Μ συστημάτων υψηλής απόδοσης.
• Της εφαρμογής διατάξεων αυτομάτου ελέγχου της λειτουργίας των Η/Μ εγκαταστάσεων.
• Της χρήσης συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).

Το τεύχος της ΜΕΑ περιλαμβάνει εννέα ενότητες.